Common Ground: de voordelen, valkuilen en kansen
In de blog Informatiebeleidsplan: trends en ontwikkelingen om rekening mee te houden kon je lezen hoe technische, landelijke en maatschappelijke ontwikkelingen voor grote veranderingen blijven zorgen. We beloofden voor een aantal ontwikkelingen de kansen en hobbels voor gemeenten uit te diepen. In deze blog lees je meer over Common Ground.
Wat is Common Ground?
Common Ground is een landelijke beweging die tot doel heeft gemeentelijke informatievoorzieningen te hervormen. Uitgangspunt is dat data wordt losgekoppeld van de werkprocessen en applicaties. En dat data zoveel mogelijk vanuit de bron wordt gebruikt, in plaats van gegevens veelvuldig te kopiëren en op te slaan. ‘Eenmalige opslag, meervoudig gebruik’ dus. Common Ground maakt moderne, flexibele en veilige informatievoorzieningen mogelijk. En dit creëert nieuwe mogelijkheden om de gemeentelijke interne en externe dienstverlening te verbeteren.
De voordelen
Door data van applicaties te scheiden, krijg je meer controle over deze data. Daarnaast is de data toegankelijker, bijvoorbeeld voor meerdere applicaties of data-analyses. Een derde voordeel is dat de data veelal bij de bron blijft. Dat maakt het gemakkelijker de data te beheren. Met die principes kunnen zowel gemeenten als leveranciers nieuwe toepassingen sneller en goedkoper realiseren. En dit maakt het weer mogelijk voor gemeenten sneller in te spelen op veranderende interne en externe behoeften.
Never waste a good crises!
Kleinere afhankelijkheid
Een ander belangrijk voordeel van Common Ground is dat gemeenten ermee minder afhankelijk worden van specifieke softwareleveranciers. Doordat de data gescheiden is van de applicatie kun je gemakkelijker overstappen op een andere applicatie van een andere leverancier. Bovendien is de nieuwe manier van koppelen en data uitwisselen niet meer specifiek voor gemeenten. Dit maakt het voor veel meer partijen interessant applicaties te maken en worden gemeenten als geheel minder afhankelijk van een beperkt aantal leveranciers die de markt domineren.
Focus op data
Organisaties die de principes van Common Ground willen adopteren, zullen meer nadruk dan voorheen moeten leggen op datamanagement. Dat vraagt dus ook om investeringen in kennis en ervaring op dat gebied. Om het datamanagement te verbeteren en nieuwe databronnen beschikbaar te stellen, is verder een intensieve samenwerking van architecten, CISO, FG & Privacy Officers, datamanagers, projectleiders, systeembeheerders en functioneel (applicatie)beheerders nodig. Ook moet er meer samengewerkt worden met leveranciers, andere gemeenten en ketenpartners. Informatiemanagers zijn daarin belangrijke schakels, net zoals ze dat zijn tussen de vakafdelingen en de afdeling I&A. Common Ground is dan ook geen softwarepakket.
Focus op de principes van Common Ground
Een valkuil voor organisaties die met Common Ground aan de slag gaan, is dat ze de nadruk te veel leggen op het realiseren van nieuwe applicaties. Uiteraard wil je uiteindelijk nieuwe tools ontwikkelen of aanschaffen die waarde toevoegen aan de interne of externe dienstverlening. Maar als je blik daar te veel op gericht is, loop je het risico minder aandacht aan de principes van Common Ground te besteden en daarmee applicaties te creëren of aan te schaffen die uiteindelijk net zo inflexibel zijn als de huidige. Zorg dus dat je focus op de principes blijft liggen.
Landelijke werkgroepen
We raden organisaties die met Common Ground aan de slag gaan aan deel te nemen aan landelijke werkgroepen. Daar heb je veel baat bij als je toepassingen ontwikkelt of implementeert. VNG heeft een speciale afdeling opgericht, waar ook wordt gewerkt aan de technische bouwstenen (NLx, Haven etc). Organisaties kunnen daar ook ontwikkelde producten met elkaar delen.
Een mindset
Maar Common Ground is meer dan techniek alleen. Het is vooral een mindset. Het succes staat of valt met het ontmantelen van de huidige silo’s waarin data en applicaties aan elkaar gekoppeld zijn. Wat dat betreft is het zeker ook zaak andere initiatieven van de VNG, bijvoorbeeld vanuit de fieldlabs, kritisch te bekijken. Dit geldt ook voor jouw organisatie. Een werkgroep voor Common Ground oprichten en tegelijkertijd in aanbestedingen de principes ervan niet of nauwelijks meenemen, zet weinig zoden aan de dijk.
Common Ground is een transformatie
Common Ground is veelbelovend, maar vraagt wel om een serieuze en toegewijde aanpak. Het is geen traditionele ICT-klus, maar een transformatie in het denken over de mogelijkheden die de data- en informatievoorzieningen binnen de organisatie bieden voor de dienstverlening. Techniek maakt die transformatie mogelijk. Maar je hebt creatieve mensen nodig om die techniek te gebruiken voor waardevolle apps, tools en functionaliteiten.
Common Ground en low-code no-code platformen: innovatie door wildgroei?
Meer informatie?
Dennis beantwoordt graag jouw vraag. Ook denkt hij met jou mee over hoe je in je organisatie meer met Common Ground kunt doen.
