Succesvolle samenwerkingen tussen gemeenten? Vergeet de menskant niet!
Waarom werken overheden samen? Waarom lukken die samenwerkingen niet altijd? Wat kunt u doen om de kans dat een samenwerking een succes wordt te vergroten? In deze blog vindt u de antwoorden op deze vragen.
Verschillende vormen van samenwerken
Samenwerken kan op verschillende manieren:
- Samenwerken in de netwerksamenleving
- Samenwerken binnen de gemeente
- Samenwerken tussen gemeenten
Samenwerkingen tussen gemeenten kunnen op verschillende manieren vormgegeven worden. Bijvoorbeeld als openbaar lichaam (meest voorkomend), gemeenschappelijk orgaan, een bedrijfsvoeringsorganisatie of een centrumgemeente. De keuze van de vorm van samenwerking heeft invloed op de juridische grondslag die een organisatie heeft.
Waarom werken lokale overheden samen?
De redenen waarom lokale overheden samenwerken staan bekend als de 4 K’s:
- Kosten verminderen
- Kwaliteit vergroten
- Klantgerichtheid vergroten
- Kwetsbaarheid verminderen
Ten eerste zijn er de financiële voordelen. Samenwerken betekent schaalvergroting en daarmee besparen gemeenten kosten. Bovendien kunnen ze risico’s meer spreiden. Ten tweede zijn complexe opgaven beter op te pakken met meer dan één gemeente. Er is meer deskundigheid aanwezig, waarbij kennis en expertise gedeeld kunnen worden. Dit verhoogt de klantgerichtheid en vermindert de kwetsbaarheid van de verschillende gemeenten.
Waarom mislukken samenwerkingen?
Ondanks deze vele voordelen lukt het lang niet altijd om een samenwerking succesvol te maken. Dit komt omdat er ook een aantal struikelblokken zijn. Namelijk:
- Hoe houdt u de overheadkosten in de hand? Die nemen namelijk toe door coördinatie, afstemming en overleg.
- Hoe houdt u grip op de organisatie? De complexiteit van de besturing neemt toe.
- Hoe vindt u evenwicht in de verschillende belangen? Regionale belangen kunnen bijvoorbeeld heel anders zijn dan lokale belangen.
- Zijn medewerkers van verschillende organisaties in staat met elkaar samen te werken? Processen en werkwijzen zullen meer op elkaar afgestemd moeten worden. Daarnaast heeft iedere organisatie zijn eigen cultuur. Om dit alles voor medewerkers in goede banen te leiden, is verandermanagement van groot belang.
Hoe zorgt u voor een succesvolle samenwerking?
Bovenstaande struikelblokken kunt u zien als lessons learned bij eerdere samenwerkingen. U kunt van tevoren de verschillende uitdagingen in kaart brengen en kijken hoe u deze aanpakt om van de samenwerking een succes te maken. Denk bijvoorbeeld aan structuur en cultuur van de verschillende organisaties. Breng deze in kaart en beoordeel waar overeenkomsten en verschillen bestaan. U weet dan van tevoren met welke cultuurverschillen u rekening moet houden en kunt daarop anticiperen in uw plannen.
Vergeet de menskant niet
Als u van tevoren goed weet wat er allemaal gaat veranderen voor medewerkers, kunt u ook van te voren bedenken hoe u die verandering managet. Vergeet daarbij de menskant niet. Iedere medewerker zal in zijn of haar eigen tempo door de verschillende fasen van de verandering gaan. Iedere medewerker zal ook vanuit de fase waarin hij zit de juiste informatie en tools aangereikt moeten krijgen om de volgende stap te maken. Het is niet alleen belangrijk dat u zich hiervan bewust bent, maar ook dat u formatie en budget vrijmaakt om dit aan te pakken. Alleen de functionele kant aanpakken is niet voldoende om tot een succesvolle samenwerking te komen.
Wij delen kennis, tips en adviezen. Blijf op de hoogte.
Meld u aan voor de nieuwsbrief.
Of volg ons op LinkedIn.
