Datagedreven sturen: hoe maak je een vliegende start?
Sturen op basis van feiten. Het iedere dag iets beter willen doen. Beter willen presteren dan de benchmark. ‘In control’ zijn en tegelijkertijd investeren in experimenten. Het zijn kenmerken van datagedreven organisaties. In dit artikel leest u hoe u een vliegende start maakt met datagedreven sturen.
De noodzaak van datagedreven sturen
Wilt u ook in de toekomst de grote maatschappelijke opgaven aankunnen, de kosten acceptabel houden en de prestaties van uw organisatie verhogen? Dan ontkomt u niet aan datagedreven sturen. A.J. Meijer (onderzoeker verbonden aan de Universiteit van Utrecht) onderscheidt vijf niveaus van data-analyse. Ze nemen toe in complexiteit:
Geen eenvoudige opgave
De verandering van het ene naar het andere niveau is geen eenvoudige opgave. U heeft de handen al vol aan de huidige eisen van medewerkers, burgers en bedrijven. Nadenken over toekomstige eisen schiet er dan vaak bij in. Daarnaast is veel verandercapaciteit in de crisisjaren 2008-2015 wegbezuinigd. Wellicht staat u aan de vooravond van een nieuwe bezuinigingsronde als gevolg van de toenemende kosten van Jeugdzorg. Maar inzetten op datagedreven sturen, en daarmee het verhogen van het niveau van data-analyse binnen uw organisatie, levert veel publieke meerwaarde op.
Een multidisciplinaire aanpak
Eerder hebben wij de zeven bouwstenen voor een datagedreven organisatie geformuleerd. Deze helpen u datagedreven werken binnen uw organisatie op te pakken. Het implementeren van datagedreven sturen kan al snel het karakter van een veelkoppig monster hebben. Het raakt onderwerpen als:
- Domein-expertise
- Gegevensmanagement en Datakwaliteit
- Verandermanagement
- Bestuurlijke sensitiviteit
- Informatiearchitectuur
- ICT
- Informatieveiligheid en privacybescherming
- Data-architectuur en analyse
- Projectmanagement
Stel een gemêleerd team samen
Een succesvol datateam dekt op termijn alle aspecten uit de volgende afbeelding:
De basis van dit team kan best bestaan uit enthousiastelingen uit uw organisatie, maar afhankelijk van de reikwijdte van het onderwerp en de ambities geldt voor de meeste organisaties dat ze daarbij aanvullende externe expertises nodig hebben. Een voordeel daarvan is dat u daarmee niet alleen specialistische kennis, maar ook extra beschikbaarheid in huis haalt. Externe leden van uw datateam worden niet opgeslokt door andere belangrijke zaken in uw organisatie. Juist in de opstartfase is die toewijding belangrijk om de motor draaiende te houden.
De juiste partners
Bij aanvullende expertises kunt u bijvoorbeeld denken aan kennis en ervaring op het gebied van data en de inzet ervan in met name het sociaal domein en de zorg. Quarant werkt hiervoor samen met non-profit organisaties die gelieerd zijn aan het publieke domein. Het gaat om gecertificeerde instellingen voor CBS-microdata (data die herleidbaar is tot individuele adressen, bedrijven en personen en die alleen onder strikte voorwaarden gebruikt mag worden door onderzoekers). Aangevuld met onze eigen ervaring met proces- en informatiemanagement en verander- en implementatietrajecten bij lokale overheden is het daarmee mogelijk snel flinke stappen te zetten met datagedreven sturen.
Een vliegende start
Samen met onze partners helpen we u en de domeinspecialisten uit uw organisatie een vliegende start te maken met datagedreven sturen. Denk bijvoorbeeld aan:
- selectie van geschikte en relevante vragen en onderwerpen;
- adviseren in selectie, verzameling en koppeling van data;
- uitvoering van (eerste) analyses en econometrisch onderzoek;
- ondersteuning bij de vertaalslag naar beleid.
Maar ook:
- bewustwordingssessies voor de organisatie;
- het voorbereiden van (bestuurlijke) besluitvorming rond datagedreven sturen;
- het organiseren van de juiste context en randvoorwaarden waarbinnen het datateam kan opereren;
- het leiden en modereren van workshops (selectie kansrijke ideeën vanuit technologisch, sociologisch en economisch perspectief);
- aanpassing en inrichting van de systemen en dataextractie (informatieplanning).
Voorbeelden sociaal domein
In een volgende blog gaan we met voorbeelden uit het sociaal domein dieper in op de publieke meerwaarde die datagedreven sturen kan hebben.
Meer informatie over datagedreven sturen?
De overgang naar datagedreven sturen gaat niet van de ene op de andere dag. Dat hoeft ook niet. U hoeft ook de toekomst niet precies te kunnen voorspellen om te beginnen met u erop voor te bereiden. We willen u graag inspireren en helpen de eerste stappen te zetten. Bel of mail daarom gerust met Wim Hoekstra als u vragen heeft over deze blog of meer wilt weten. Lees zeker ook De volgende stap in datagedreven werken voor gemeenten.
