Weerstand te lijf met informatie, quick wins en gebruikersadoptie

Wat is weerstand?

Weerstand is een vorm van verzet, afweer, tegenstand of tegenwerking tegen een verandering. Zo’n verandering kan bijvoorbeeld een wijziging van taken, werkwijze, organisatiestructuur, werkomstandigheden of arbeidsvoorwaarden zijn. Zeker medewerkers bij lokale overheden krijgen steeds meer met dit soort veranderingen te maken. Bijvoorbeeld door veranderingen in technologie, wetgeving en verwachtingen van burgers en bedrijven.

Is weerstand slecht?

Weerstand bij veranderingen is niet per definitie slecht. Sterker nog: het heeft een functie binnen een organisatie. Afspraken over werkprocessen zijn in het verleden niet voor niets op een bepaalde manier gemaakt. Wie daar geen oog heeft, loopt het risico telkens opnieuw het wiel te moeten uitvinden of zich meerdere keren aan dezelfde steen te stoten. Weerstand gebaseerd op goede inhoudelijke argumenten helpt dan ook mee aan een beter eindresultaat.

Profiteer van weerstand

Daar komt bij dat je ervan uit kunt gaan dat medewerkers die inhoudelijk met je in debat gaan, zich erg betrokken voelen bij de organisatie. Ze streven hetzelfde doel na als jij: een zo goed mogelijke dienstverlening aan burgers, bedrijven en ketenpartners. Als je ze van de noodzaak van een bepaalde verandering weet te overtuigen, kunnen zij je helpen slimme oplossingen te bedenken om van die verandering een succes in de praktijk te maken.

Help! De 5 grootste valkuilen tijdens verandertrajecten

Er is enorm veel informatie te vinden over succesvol veranderen. Toch blijft het in de praktijk altijd een lastig proces. We zien dat organisaties vaak in dezelfde valkuilen trappen. Welke zijn dat? En hoe kun je voorkomen dat je hetzelfde overkomt?

Lees meer

Geen zin om te veranderen

Naast inhoudelijke weerstand komen we echter ook gedragsweerstand tegen. In dat geval hebben mensen geen zin om te veranderen. Bijvoorbeeld omdat ze er de noodzaak niet van inzien. Of omdat ze al verandering op verandering hebben meegemaakt. Of omdat eerdere verandertrajecten mislukt zijn. Deze weerstand moet je overwinnen. Daarbij zijn twee strategieën van belang: informeren en quick wins.

Informeren van medewerkers

Goed informeren is eigenlijk de basis voor ieder verandertraject. Vertel medewerkers op tijd, volledig en eerlijk wat de redenen zijn voor een verandering, de doelen die je nastreeft en wat er gaat gebeuren. Wij doen dit graag via workshops, waarbij we nog een stap verder gaan dan alleen informeren. We laten medewerkers zoveel mogelijk zelf uitwerken hoe de verandering eruit gaat zien. Bijvoorbeeld door ze met elkaar afspraken te laten maken over de nieuwe manier van werken.

Quick wins

Everett Rogers onderscheidde de volgende groepen bij veranderingen: innovators, early adopters, early & late majority en laggards. De eerste twee groepen zullen een verandering snel omarmen. De early en late majority zijn vaak wat moeilijker te overtuigen. Ze zijn wel belangrijk om van een verandering een succes te maken. Daarom zoeken we altijd naar quick wins. Met concrete resultaten aan het begin van een traject ervaren medewerkers successen van een nieuwe manier van werken direct in de praktijk. Dit zorgt voor enthousiasme en energie om ook de wat lastigere processen aan te pakken.

Prosci: de menskant van verandering

Bij de implementatie van software of bij organisatieveranderingen wordt de menskant vaak vergeten. Achteraf zijn er dan extra inspanningen nodig om medewerkers de verandering alsnog te laten adopteren. Quarant pakt dat graag anders aan, onder andere met verandermethoden van Prosci.

Lees meer

Gebruikersadoptieprogramma

De laggards uit het model van Rogers zul je niet snel overtuigen. Zeker aan het begin van een verandertraject gaat het er vooral om te zorgen dat ze niet te veel invloed op andere medewerkers krijgen. Blijf jezelf wel altijd afvragen waar hun weerstand vandaan komt. Bij veranderingen waar nieuwe software of ICT-apparatuur bij betrokken is, ontstaat weerstand vaak uit angst niet over de juiste vaardigheden te beschikken. Een gedegen gebruikersadoptieprogramma hoort daarom een vast onderdeel te zijn van dit soort verandertrajecten.