Toepasbare regels maken? Hier loop je tegenaan!
De toepasbare regels in het DSO zijn een belangrijk instrument om wetgeving eenvoudig te ontsluiten en het proces van vergunningverlening te versnellen. Als Quarant zijn we al bij een aantal gemeenten aan de slag met toepasbare regels. In deze blog onze eerste ervaringen en tips voor het maken van toepasbare regels.
Aanpassingen juridische regels betekent aanpassing omgevingsplan
Als je toepasbare regels gaat maken, stuit je soms op onduidelijke juridische regels. Wat staat er eigenlijk? Willen we dat nog wel? Het is verleidelijk gelijk even de bezem door die regels te halen. Dat zijn dan twee vliegen in één klap. Maar een aanpassing van de juridische regels houdt ook een aanpassing van het omgevingsplan in. En zo’n aanpassing moet verlopen volgens de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van de Awb (afdeling 3.4). Die wil je waarschijnlijk niet voor iedere verbetering in de regels opstarten. Spaar je verbeteringen dus op, zodat je er een heleboel tegelijk kunt doen.
Maak een plan voor een nieuw omgevingsplan
Je kunt sowieso niet zomaar plukken regelgeving vernieuwen en opnemen in het omgevingsplan. Voor het opbouwen van het nieuwe omgevingsplan heb je een heldere aanpak nodig. Grofweg kun je themagewijs of gebiedsgewijs toewerken naar het nieuwe omgevingsplan. Maar welke weg je ook kiest: denk er goed over na, want er zijn juridische eisen aan gesteld. Zorg dus eerst voor een helder plan voor het toewerken naar het omgevingsplan. Pas als je dat hebt, kun je de mogelijkheden van toepasbare regels volop benutten.
Je hebt ‘haakjes’ nodig
Je kunt bij de inwerkingtreding van de wet niet zomaar voor alle activiteiten toepasbare regels maken. Er moet een zogenaamd haakje zijn. In normaal Nederlands: je moet een toepasbare regel kunnen koppelen aan de activiteit waar die over gaat. Als die er nog niet is in het DSO, moet je als gemeente zo’n haakje creëren. Daarbij moet je ook een aantal spelregels in acht nemen. De kans is groot dat ook het omgevingsplan moet worden aangepast. Voor de rijksregels en de activiteiten in de bruidsschat zijn er overigens al veel haakjes beschikbaar.
Toepasbare regels: doe de bruidsschat eerst
Systematiek eigen maken kost tijd en veel oefenen
In de praktijk merkten we dat het tijd en veel oefening kost de systematiek van toepasbare regels eigen te maken. Met name de relatie tussen “activiteiten” en “werkzaamheden”. In eerste instantie leek het erop dat we minder servicegericht konden zijn dan we wilden. Een voorbeeld voor de volgende vier typen reclame-uitingen:
- Een uithangbord aan of op de gevel van een bedrijfspand (vaak in de APV geregeld)
- Losstaande reclametoestellen (bouwtechnische regels zijn hier van belang)
- Het parkeren van reclamevoertuigen op de weg (APV)
- Reclame op borden die de gemeente ter beschikking stelt (APV)
Enthousiast als we waren, wilden we deze in één overzichtelijke vragenboom verwerken. Technisch gaat dat ook prima. De software werkte. En na wat stoeien met de volgorde van de vragen leverde dat een heldere, simpele vragenboom op. Top!
Activiteiten en werkzaamheden
Toch blijkt dit niet altijd de juiste werkwijze. Bijvoorbeeld kan het tot problemen leiden als er aanvraagformulieren voor de benodigde vergunning(en) aan gekoppeld moeten worden. De oplossing moet in dit soort gevallen gevonden worden in het definiëren van “activiteiten” en “werkzaamheden”. Hiermee kun je per situatie de juiste vragen stellen en het juiste aanvraagformulier voor een vergunning aanbieden, terwijl je de situaties wel in samenhang kunt presenteren. Wat in welk geval de beste systematiek is, is een kwestie van oefenen en uitproberen. Neem daarvoor de tijd.
Controleer de indieningsvereisten in de bruidsschat
De informatie die iemand bij een vergunningaanvraag moet aanleveren, de indieningsvereisten, worden eveneens toepasbare regels genoemd. Je moet die als gemeente ook aanleveren. Maar voor een flink deel van de activiteiten krijg je die al via de bruidsschat. Dat is handig. Controleer wel even goed of die indieningsvereisten in de bruidsschat aansluiten bij je eigen regels voor die activiteit. En of alles erin staat.
Weer een voorbeeld. Opnieuw voor reclame:
Dit zijn de indieningsvereisten uit Artikel 22.289 Handelsreclame (Invoeringsbesluit):
- Bij een aanvraag om een omgevingsvergunning voor het maken of voeren van handelsreclame op of aan een onroerende zaak met behulp van een opschrift, aankondiging of afbeelding in welke vorm dan ook, die zichtbaar is vanaf een voor het publiek toegankelijke plaats, worden de volgende gegevens en bescheiden verstrekt:
- a.het aantal en de afmetingen van de reclame;
- b. de hoogte van de reclame, gemeten vanaf het maaiveld tot de onderkant;
- c. de te gebruiken materialen, kleuren en verlichting; en
- d. de tekst van de reclame.
- Als een andere dan de eigenaar, beperkt zakelijk gerechtigde of gebruiker van de onroerende zaak met diens toestemming handelsreclame maakt of voert, vermeldt de aanvrager in de aanvraag de naam, het adres en de woonplaats van die ander.
Er staan dus geen indieningsvereisten in voor de aanvraag om een VW-reclamebusje voor reclame te parkeren. En ook niet voor reclame op gemeenteborden.
Denk aan je behandeldienst
Veel activiteiten worden door de omgevingsdienst behandeld in opdracht van de gemeente. In het DSO moet per activiteit worden aangegeven wie de behandeldienst is. Vergeet niet de omgevingsdienst te betrekken bij de toepasbare regels voor die activiteiten die zij behandelen. Leg uit voor welke systematiek je kiest bij de toepasbare regels en overleg ook zeker de indieningsvereisten met hen.
DSO: aansluiten, vullen en oefenen, oefenen, oefenen
Houd het simpel voor de korte termijn
Samengevat: we begonnen vol enthousiasme aan het maken van toepasbare regels. En we hadden een duidelijk doel voor ogen: burgers en bedrijven het zo gemakkelijk mogelijk maken. Inmiddels weten we dat je de lat voor de korte termijn, dat wil zeggen voor de periode direct na inwerkingtreding van de wet, beter wat lager kunt leggen. Zorg dat er voor de belangrijkste activiteiten checks en aanvraagformulieren zijn die aansluiten op de bestaande regelgeving. Wil je de bestaande regels verbeteren en daar mooie vragenbomen voor creëren? Maak dit dan onderdeel van het maken van je omgevingsplan. Je kunt dit er niet zomaar uitlichten.
Meer weten over toepasbare regels?
Stel je vraag aan Han. Of laat een bericht achter in de chat.
