Open data: maak meer data openbaar!
Open data is een van de thema’s van de Digitale Agenda Gemeenten 2020-2024. Samen met thema’s als onder andere basisregistraties, digitale identiteit en Common Ground hoort het bij de randvoorwaarden waarmee lokale overheden ontwikkelingen in de informatiesamenleving mogelijk willen maken. In deze blog lees je hoe open data daaraan kan bijdragen, het belang van een gespecialiseerd team voor gegevensbeheer en de stap naar datagedreven sturen.
Wat is open data?
Open data is data die vrij gebruikt, hergebruikt en opnieuw verspreid kan worden door iedereen. De data hoort zonder registratie, gratis toegankelijk te zijn. Daarnaast is het de bedoeling dat computers de data kunnen verwerken, bij voorkeur in een open standaard formaat. De overheid stimuleert het proactief beschikbaar maken van data en heeft daarvoor een leidraad en uitgangspunten opgesteld. Die zijn te vinden op data.overheid.nl. Op dezelfde website vind je een register van datasets die op dit moment beschikbaar zijn.
Waarom open data?
Drie belangrijke redenen om als gemeente de data waarover je beschikt openbaar te maken zijn: transparantie, innovatie en meer inzicht:
Transparantie
De data die je verzamelt, is er uiteindelijk om de samenleving te helpen. Met het beschikbaar stellen van data maak je het mogelijk dat inwoners en bedrijven beter zien hoe een gemeente er op bepaalde gebieden voor staat. Deze informatie verhoogt de transparantie van het openbaar bestuur.
Meer inzicht
Wanneer meer data openbaar is, wordt het ook gemakkelijker datasets te combineren. Hiermee is het mogelijk nog meer inzicht te krijgen in ontwikkelingen op een bepaald gebied. Een combinatie van eigen datasets, eventueel aangevuld met datasets van andere organisaties, geeft je als gemeente bovendien meer inzicht in het effect en de efficiëntie van je eigen bedrijfs- en dienstverleningsprocessen.
Economische en maatschappelijke innovatie
Open data maakt het ook mogelijk dat burgers, bedrijven en andere overheidsorganisaties met deze data aan de slag kunnen voor hun eigen doelen. Denk aan informatieve websites, waarbij (gecombineerde) data bijvoorbeeld op kaarten wordt geprojecteerd. Of aan handige apps en andere diensten.
Gespecialiseerd team gegevensbeheer
Het is belangrijk dat de gegevens die je openbaar maakt actueel en betrouwbaar zijn. Dat lijkt een open deur, maar we weten dat bijvoorbeeld gegevensuitwisseling tussen registraties en andere informatievoorzieningen in de praktijk niet altijd zonder problemen verloopt. Het gevolg is niet alleen dubbel werk in het beheer van al die data, maar ook meer kans op afwijkende gegevens in de datasets. Door het beheer van de verschillende registraties zoveel mogelijk onder te brengen bij één team, lukt het vaak beter de beheerprocessen voor de verschillende registraties slimmer op elkaar af te stemmen.
Niet alles verspreiden
Een ander voordeel van zo’n dedicated team is dat de medewerkers ervan gespecialiseerd raken in gegevensbeheer. Naast de technische kant, kunnen ze zich ook bezighouden met de vraag welke data je als gemeente openbaar wilt maken. En wat mag. Want vertrouwelijke persoons- en bedrijfsgegevens mogen bijvoorbeeld niet in open data voorkomen. Ook informatie die de openbare veiligheid in gevaar kan brengen wil je uiteraard niet verspreiden.
Datagedreven sturen & de Digitale Agenda 2020-2024
Kijk je op basis van datasets naar je bedrijfs- en dienstverleningsprocessen? En formuleer je op basis van het opgedane inzicht concrete verbeterdoelen, om die vervolgens te implementeren en weer te evalueren? Dan ben je bezig met datagedreven sturen. Ook dat sluit aan bij de vele ambities van de Digitale Agenda 2020-2024. Hierin staat bijvoorbeeld: ‘Datamogelijkheden zijn geen sluitstuk, maar vertrekpunt van beleid’.
De databerg van je organisatie
Als je naar alle data in je organisatie kijkt en daar iets mee wilt, vraag je je misschien af waar je moet beginnen? Hoe krijg je er zinvolle informatie uit? In onze blog Datagedreven sturing: zoeken naar een speld in een databerg lees je meer over de stappen dataverkenning – verdieping en visualisatie – datagedreven sturen. En in de blog De volgende stap in datagedreven werken voor gemeenten vind je meer informatie over de manier waarop je je organisatie databedreven maakt.
Nuttige websites
• https://opendatahandbook.org/guide/nl_BE/what-is-open-data/
• https://data.overheid.nl/ondersteuning/open-data/wat-is-open-data
• https://data.overheid.nl/
• https://vng.nl/sites/default/files/2020-05/digitale_agenda_gemeenten-2024_vng.pdf
Meer informatie?
Jos beantwoordt graag jouw vraag. Ook denkt hij mee hoe je uit de databerg in jouw organisatie zinvolle informatie voor bedrijven en burgers kunt halen.
